Vrije Wandeling. Het parlement, de fiscus en de bescherming van het particuliere Nederlandse natuurschoon De Natuurschoonwet tussen 1924 en 1995

S.W. Verstegen

Research output: Book / ReportBookAcademicpeer-review

6 Downloads (Pure)

Abstract

Dit onderzoek handelt over de totstandkoming en de werking van de Natuurschoonwet (NSW), de bekende wet die eigenaren van landgoederen belastingvoordelen geeft als zij hun landgoed in stand houden en openstellen voor het publiek. Al meer dan een halve eeuw valt ca. 100.000 ha. (een gebied van ca. 2x de Noord- Oost polder) onder de wet die nog altijd één van de belangrijkste pijlers is onder zowel het natuurbehoud als het behoud van historische buitenplaatsen. Er is nauwelijks historisch onderzoek gedaan naar het ontstaan en het functioneren van de NSW. Dit onderzoek gaat over het ontstaan van de wet tijdens de ‘groene golf’ van de jaren 1920-30, over de organisaties die de wet steunden (met name de Vereniging Natuurmonumenten en de ANWB) en de parlementaire discussies over de wet; voor de wet werd aangenomen maar ook nadien toen de wet werd aangepast aan nieuwe omstandigheden. Het onderzoek gaat tot en met het jaar 1995 toen een belangrijke ‘herschikkingsoperatie’ werd afgesloten. In het onderzoek wordt de werking van de NSW in internationaal perspectief geplaatst en onder andere vergeleken met de Deense boswetgeving en het Country House Scheme van de Engelse National Trust. Het onderzoek heeft een aantal onverwachte resultaten opgeleverd. Zo blijkt dat al in de late negentiende eeuw fiscale voordelen voor eigenaars van buitenplaatsen werden bediscussieerd in het parlement. Het onderzoek bracht verder aan het licht dat kort na de Tweede Wereldoorlog tevergeefs is getracht te komen tot een integratie van de Natuurschoon- en Monumentenwet.
Bij de geschiedenis van de NSW zijn vele bekenden uit de Vaderlandse politiek betrokken geweest zoals de socialist Henri Polak, de liberaal Theo Joekes of de christendemocraten Isaäc Diepenhorst en Gerrit Braks. Een speciale rol blijkt nog te zijn weggelegd voor de communist en natuurliefhebber Willem van Ravesteyn. Jhr. W.H. de Beaufort bleek de drijvende kracht achter belastingvoordelen voor landgoed NV's die onder de NSW werden gebracht. Gegevens uit archieven, enquêtes en adviezen aan de regering maken het mogelijk en detail uiteen te zetten welke voordelen de NSW feitelijk had voor de betrokkenen. De studie werpt ten slotte de vraag op of de NSW, hoe succesvol ook op het eerste gezicht, nu daadwerkelijk het effect heeft gehad dat de opstellers voor ogen hadden.
Original languageDutch
Place of PublicationAmsterdam
PublisherUBVU
Number of pages150
Publication statusPublished - 2012

Bibliographical note

Het aantal pagina's (150) is een schatting op basis van een pdf bestand van de tekst van deze digitale publicatie.

De 'uitgever' is de UBVU die de tekst heeft ingevoerd.

Cite this